Wednesday, June 13, 2012

Fyrilestur um Klaksvíksstríðið




ÓFRIÐUR Í ÚTNOÐRI
KLAKSVÍK i 50'unum
Sunnudagin 17. juni kl 15
Nordatlantisk brygge
Norðurbryggjan hevur Klaksvík á breddanum við framsýningini Klaksvík Blues við myndum hjá Fridu Zachariassen og sunnudagin fer Hans Andrias Sølvára, lektari á Fróðskaparsetur Føroya at halda fyrilestur um Klaksvíksstríðið.
Í Føroyum var rembingartíð í 1950’unum, bæði politisk, samfelagsliga og búskaparliga. Tað var ófriður á arbeiðsmarknaðinum og í eisini í høvuðsstaðnum í Norðuroyggjum, Klaksvík, har búskaparliga framgongdin setti krøv um bæði økis- og tjóðarsjálvstýri.

Í Klaksvík var meiriluti fyri sjálvstýri til fólkaatkvøðuna um sambandið við Danmark í 1946. Ein fólkaatkvøða, sum bleiv undirmett av Danmark. Tað var í hesi tíð, at Klaksvíksstríðið - ella læknastríðið -, sum tað verður kallað í Føroyum, byrjaði. Stríðið førdi til samanbrest millum borgarar, føroyskar og danskar myndugleikar.

Hesin ófrður við donskum hernaðarskipum í Klaksvík og gerandisbardaga í gøtunum var ein ógvuslig ófriður, sum føroyingar ikki kendust við. Ófriðurin setti Klaksvík á heimskortið í tíðindaflutningi – fyri eina stund.

Hans Andrias Sølvará, lektor í søgu á Fróðskaparsetur Føroya, leggur dent á grundarlagið fyri læknastríðnum og sjálva hendingargongdina, men eisini verður stríðið sett í eina størri heild.  

Entré: 40 kr
Studerende: 20 kr.

KLAKSVÍK i 50'erne - oprør i Nordatlanten
Søn. 17. juni kl. 15

1950´erne var en brydningstid på Færøerne, både politisk, socialt og økonomisk. Der var uro på arbejdsmarkedet og i nord-øernes hovedstad, Klaksvík, hvor der havde været stor økonomisk vækst i århundredets første halvdel, blev der stillet krav om både større lokalt og nationalt selvstyre.

I Klaksvík havde der således været stort flertal for selvstændighed ved folkeafstemningen om relationerne til Danmark i 1946. En afstemning der blev underkendt af Danmark. Det var i denne turbulente tid, at Klaksvíksstriden, eller lægestriden, som den blev kaldt på Færøerne, brød ud.

Konflikten fik flertallet af borgerne på kollisionskurs med både lokale færøske og statslige danske myndigheder. Denne strid, med danske krigsskibe i Klaksvík, attentater mod øvrigheden og daglige slagsmål i gaderne, var en meget voldsom affære efter færøske forhold og satte for en stund Klaksvík på verdenskortet.



NB: FORELÆSNING AFHOLDES PÅ DANSK!!!


http://www.bryggen.dk/default.asp?news=168&Doc=9